Wednesday, April 28, 2010

Visits to the National University of Asuncion

After the conference, I have been largely idling, though I was involved in discussions with some of the people related to the government who are working to bring Free Software in education in the country and a two-hour discussion on the radio in which Marco, Juan, Charles Escobar and Chepi Gimanez (who also interpreted for me) were involved. Day before yesterday, that is April 27, I had an opportunity to talk to some students and faculty in the Department of Law at the National University here. Since I was going to talk to legal people, I decided to talk on Technology and Law.

I said that law tells us what to do and what not to do, while technology decided how we do things. In that sense, the two are related. Therefore, I argued, law should be compatible to technology. I spoke about how the copyright law came into being and how the rights of the authors were extended to ridiculous periods (60 years after the death of the author), becoming a stumbling block for creativity. I then talked about showed how the copyright law was inhibiting the sharing of knowledge when technology existed that made it possible for any music or book to be transmitted to any number of people around the globe in an instant. I also spoke about how the Recording Industry Association of America objected to the tape recorder technology and continues to object to people sharing music and movies although music sharing had not brought any harm to the industry. There were questions on why people should not get money by selling music and withholding free downloads. Juan explained the matter and at the end apparently everyone agreed on the idea of Free Knowledge. There were some students who stayed back after the talk and talked to us (Lucho, Juan and me). A couple of students told me that they are familiar with the Indian culture and like it very much. I had showed them a video of Kathakali and another of Thrissur pooram (and a dozen images of Kerala) and this is what prompted them to tell me about the Indian culture.

Yesterday was a rather busy day. We went to a local school here, in a poor neighbourhood. I will write about it elsewhere. At 2 pm, we went to the IT department of the National University, which is in a different campus. This was a large and beautiful campus with lots of trees and beautiful buildings with exposed brick. Here, the talk was organised by a faculty member, who seemed to be favouring Free Software. The students slowly trickled in and ultimately we had something like fifty students. I again started with the videos and images from Kerala and that seems to have caught their imagination. The talk was on Technology and Society and I started with why we develop technolgy and for whom. There was one student who was quite knowledgeable about these things and supported Free Software. He was making the right responses whenever I raised questions. I started with how technology changes the way we do things and the kind of benefits that society gets. I then brought the discussion to how businesses tried to block the benefits people can get from technology, mentioning the effort of RIAA to ban the tape recorder technology. I pointed out that it is stupid to attempt to block technological development based on arguments about how the new technology can harm the existing systems because every advance in technology has harmed the existing system. For example, I mentioned how computers had led to painters of sign boards losing their jobs. Interestingly, there were questions about the social and political system in Kerala and how Free software development was funded in Kerala. There were, of course, also questions about how programmers will live if they gave away the code they write as Free Software. With help from Juan, I explained why software is like poetry or any other creative work and we don't need people to earn their livelihood writing software for general use. One thing I forgot to mention was that most software developers live by writing custom software, which need not be Free Software at all because it is to be used only by a limited number of people.
A view of the audience with my laptop in the foreground

Here also there were people discussing with us after the talk but we needed to move again. Before that, we were invited to the office of one of the faculty members, which was the incubation centre for businesses. They were working with an enterprise based on Free Software and were wondering about some kind of collaboration with SPACE. We spent a very pleasant time there before we moved to the next meeting.

The last meeting of the day was in the Sociology department of the same University, which was in another building in the city. This building was apparently the house of a very wealthy person and looked like an old palace. This time we had a class full of students and a few faculty members, and there was the Director of the faculty, an elderly gentleman who told me that he had come to India on a few occasions. He sat for quite some time before he excused himself. But he spoke to the audience before he left and apparently told them about the importance of the topic, and that soon people who are computer illiterate would be considered to be similar to people who could not read or write. I started with the concept of alienation of the worker from work and how technology impacts society. I then moved to ICT and how it is influencing the way we do things. I told them about Free Software and how this idea of freedom is beginning to create a revolution in the way we think and do things. I told them that this movement has led to freedom movements in other sectors, like Wikipedia, and also debunked the idea that people will do things only if they get some benefit out of it. I told them about how the law is preventing the full potential of the technology from reaching society. I also told them that, as Sociologists, it was their duty to study the changes happening in society and how effectively the technology was reaching people. I also told them that Kerala had adopted Free Software for all public applications, and particularly for school education. Interestingly, there were questions about the political and social situation in Keala and whether other states in India were similar. Discussions after the talk went for a long time and I was happy to see that so many students were enthused by the idea.
The Director of the Faculty introducing me
A view of the audience. Lucho explaining to me what the Director was saying

We returned very much satisfied with the day's efforts, though rather exhausted.

Monday, April 26, 2010

Free Software Asuncion 2010

I was invited to the Free Software Conference at Asuncion, Paraguay, to talk about the IT at School project. Being almost on the other side of the planet, the journey was rather tough. I have written about it in my blog Free as in Freedom. Here I will try to write about the conference as such.

I reached the conference venue only at night on the first day of the conference, and so missed half the presentations. The second day morning, I was initially told that my talk would be at 1 pm. But then, the person in charge of organising, Nicolas Cabellera, came and told me that a person who was supposed to do a workshop on Python had withdrawn at the last minute. He thought this was a kind of attempt to sabotage the conference. He asked me whether I would use that time. I said that I could do a workshop on LaTeX, something that Juan Carlos had told me I would have to do here. And he was extremely happy that I saved the day for them!

I finished just a simple introduction to LaTeX in the given time, and I found that it was helpful to a few people -- in fact they came and said so to me. I had little time to have my lunch and get my presentation ready. But when I was ready, I was told that there were a couple of presentations before mine. A young person (forgot his name) spoke about some work they are doing with discarded hardware. There was one more presentation before I was told that next will be mine. But before that, about twenty chairs were arranged in front of the audience, and people like Charles Escobar, Diego Saravia, Nicolas Cabellero, Juan Carlos, Marco Cuircina, and others, including me, were asked to sit there. Then Diego Saravia spoke about the confusion of several distributions and sometimes code getting written for specific distributions (which is not what Free Software is about). Since all talks were in Spanish, and most people followed only Spanish, I was provided with an interpreter who helped me understand the gist of the speeches, and also interpreted my talk. He turned out to be a n interesting guy and we got along very well. Being a professional interpreter, he had come to me in the morning, and we had sat together and gone through my presentation so that he won't be surprised by some words.

I started my presentation with two videos, one of Kathakali and another of Thrissur Pooram. This was followed by about a dozen pictures of Kerala. I then presented some statistics about Kerala, comparing it with Paraguay, such as area, population, density of population and literacy. I then went through a brief introduction to the geography and history of Kerala, focussing on social and political reforms. Only after this did I start talking about IT@School. After explaining how it started and IT was introduced as part of the curriculum, I explained how they were pressured into migrating to Free Software, and now were moving to IT Enabled Education.

I ended my presentation with questions about why many of these things happened in Kerala, and not in any other state. I pointed out that it has no easy answer, but probably was due to its geographical isolation and so many historical reasons. I tried to explain that it is not possible to simply copy a process that was successful in one part of the world and expect it to be equally successful in another part. There were just a few questions at the end, but nothing really interesting. Overall, I thought I could have spoken better. I think I was hampered by the fact that I was still under the influence of the tiring journey that lasted about 28 hours and also under jet lag. Moreover, I think, the fact that the people could not follow English well, and therefore their responses came only after the interpreter explained in Spanish what I had said, also might have affected my speech. Anyway, I am happy that several people appreciated my presentation.

Here are some photographs from the event:

Inauguration of the conference
Charles Escobar, Juan, Luis Gonzalez, myself, Zero from Bolivia (who gave me these photographs), Marco and a hacker from Bolivia (sorry, I forget his name)
That is me speaking, with the interpreter beside me
Serious discussion on how the Asuncion declaration should be worded, where Juan Carlos was the star

Sunday, April 25, 2010

Free Software Asuncion 2010

Asuncion is the capital of Paraguay in Latin America. President Lugo, who is now in power, strongly favours Free Software (FS) and wants to promote FS in the country. But there is no strong FS community in the country to help him -- a strange situation; in most places we have strong communities but the authorities are dificult to convince. In the situation, it was decided to organise an International Conference on Free Software during April 23-24. Nicolas Caballero of the Technical Unit for the Modernisation of Administration was in charge of organising the conference. Some of the leading developers and activists, like David Sugar, Marco Ciurcina from Italy, Charles Escobar from Ecuador, José Perez from Bolivia and Diego Saravia from Argentina, were invited. Because my friend Juan Carlos Gentile played an important role behind the scenes, and he has been thinking that Latin America should have tie ups with India, I got invited to the conference.

Being an invitee, they were supposed to send me my ticket to Asuncion. There was no sign of the ticket for a long time, and then my friend Juan asked me to go to Delhi and collect my visa, with the assurance that the ticket would reach me soon. So I reached Delhi on 18th night and my son picked me up. That night I was told that there was a mistake, I should go to the Consulate only on Tuesday because when they said Monday, what they had in mind was their Monday. Because of the nine and a half hour difference in time, that would be Tuesday in Delhi. I went to the Consulate on Tuesday and they were virtually waiting for me. Though I was now armed with the passport and ready to leave, the ticket still did not arrive. So my friend Juan suggested that I try for a ticket from India. That was when I too learnt about the problem the organisers also were facing -- the rush for travelling to Europe when flights resumed after being held up for several days due to the volcanic eruption in Iceland. But I was still able to find a seat via Mumbai-Dubai-Sao Paulo. But I decided to wait till the organisers confirmed that they would reimburse.

But meanwhile they were able to get hold of a ticket, also via Dubai-Sao Paulo and I received it on 21st evening. The ticket was for early morning of April 23, reaching Asuncion late night the same day because of the large time difference. The flight from Delhi was at 04:15 hr and the scheduled arrival in Asuncion was at 23:05 hr, which means a total travel duration of almost 28 hr 20 minutes! This was going to be the longest (distance-wise) journey I have ever in my life time!

I decided to carry as little luggage as possible and to confine it to cabin baggage. My son and my friend Sundar were of the opinion that I should carry plenty of clothes, but I stubbornly stuck to my plan and carried only one luggage (that could be checked in if needed) and a laptop bag that contained only a couple of books in addition to my laptop and accessories. My son, Akshay, and our friend Balachandran dropped me at the airport. When I checked in, I was not sure how the luggage would go, but the man at the counter of Emirates allowed me to carry both the bags with me in the cabin. So that saved the time required to wait for my luggage and reduced the tension about possible loss of luggage.

We had reached the Delhi airport around 01:30 hr on 23rd and the flight took off on time. Then there was a tough wait at Dubai airport for about four hours. I found a seat and started reading a book. It was tough to read the book on the one hand and keep awake on the other. But I somehow managed it because I had slept euring the day time and throughout the flight (except when the served the food). The flight from Dubai to Sao Paulo was the toughest part, lasting some 16 hours. I allowed myself to fall asleep whenever possible, but I needed to keep moving my feet so that they did not swell due to the long periods of being seated. I could not bring myself to watch the television programmes being dished out either. It was a truly challenging period, but finally we landed at Sao Paulo.

The wait at Sao Paulo was shorter, about three hours, and that period passed off relatively quickly. The flight from Sao Paulo to Asuncion was operated by TAM, an airlines from Paraguay. While both the flights from Delhi to Dubai and Dubai to Sao Paulo were operated by Emirates, and used huge Boeing 777-200 aircraft, the one to Asuncion was a smaller aircraft, possibly 747. And there were very few passengers. there was just one more passenger in the row in which I was sitting near the window. The flight was short, about two hours, and we soon landed.

As I came out of the aircraft and entered the airport building, I saw a person waiting with my name printed in large characters. I approached him and nodded to indicate that I was the person. Then things happened very quickly. I was taken through a special route (I thought it was the diplomatic channel) and seated in a luxurious lounge. A lady came there and collected my passport and customs declaration forms. Before I could use the toilet and sit down properly, she was back saying that everything was okay and I could leave. The gentleman who received me found a guy who was waiting for me with a car and I was soon moving towards the hotel where I am still put up and where the conference was held. This was an astonishing experience for me! I was being treated almost like a state guest!

The way passengers were treated in Dubai airport, I thought, left much to be desired. The officials there almost treated the passengers like cattle, though their language was always decent. Their body language showed what they thought, and occasionally they were rude to non-white passengers. I would have thought that their natural allies should be countries like India. Things were much better in Sao Paulo and some officials were really helpful. In the hotel, the counter clerk showed surprise when I told him that I was from India. I must be one of the very few Indians who have come to this hotel, and maybe even this country!

(About the conference itself, I should be soon writing in space blog, with photographs. See http://spacetvm.blogspot.com/)

Monday, April 19, 2010

Free Software Conference at Asuncion, Paraguay

The Government of Paraguay is organising an International Conference on Free Software at Asuncion, the capital of the country. Some important names in the Free Software world - such as Marco Ciurcina, Diego Saravia, David Sugar - will be seen in the list of participants. I am one of the lucky guys to be invited there. It would be nice to see some of my old friends including Marco and Juan Carlos, and meet people whom I have met only through the Net. But, more importantly, this conference is expected to give a boost to migration to Free Software in the whole of Latin America, particularly in Paraguay. The conference is scheduled on the same day that a huge Free Software event, something like the Software Freedom Day, is happening in the whole of Latin America (http://www.flisol.info/). In a way this is unfortunate because are bound to miss one of them. But, in a way, it is good because together they make a great day for Free Software in Latin America.

I am supposed to speak on the Kerala experience, mainly the experience of the IT@School project. Arun of FSF India was also scheduled to go, but he backed out when things got unduly delayed. His case is different from mine because he is doing his MPhil now and cannot be away for long. In my case, I have been told that I may get to participate in other conferences and discussions. So I may have to stay for a couple of weeks or longer.

I am basically not very fond of travelling, so I am not really looking forward to the journey. One thing that I would enjoy is to visit some of the sites of ancient civilisations like the Mayans. I don't know whether I will be able to do that. But if I do, I shall write about it here. Got the visa. Waiting for the ticket now.

Tuesday, April 06, 2010

ഡോക്യുമെന്റ് സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനം

(Document Freedom Dayയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു് തേജസ് പത്രത്തിനു വേണ്ടി എഴുതിയ ലേഖനം)

മാര്‍ച്ച് 31 ഡോക്യുമെന്‍റ് സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനമായി ആചരിക്കുകയാണു്. എന്താണീ ഡോക്യുമെന്റ് സ്വാതന്ത്ര്യം, എന്താണതിന്റെ പ്രാധാന്യം തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങള്‍ നമുക്കിവിടെ പരിശോധിക്കാം.

പണ്ടുകാലത്തു് കേരളത്തിലെ ഔദ്യോഗിക രേഖകളെല്ലാം മലയാളത്തിലായിരുന്നല്ലോ. കടലാസു് ഉപയോഗിച്ചു് തുടങ്ങുന്നതിനു് മുമ്പു് ഓലയില്‍ നാരായം ഉപയോഗിച്ചു് എഴുതിയിരുന്നു. അക്കാലത്തു് ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന അക്ഷരങ്ങള്‍ പലതും ഇന്നെഴുതുന്ന രീതിയിലായിരുന്നില്ല. പിന്നീടു് കടലാസും മഷിയും ഉപയോഗിച്ചു തുടങ്ങി. അക്കാലത്തെ രേഖകള്‍ കടലാസില്‍ ആയതുകൊണ്ടു തന്നെ ഓലയിലെഴുതിയ രേഖകള്‍ പോലെ വളരെക്കാലം നില നില്‍ക്കുന്നതല്ലായിരുന്നു. മാത്രമല്ല മഷികൊണ്ടു് എഴുതിയതു് ക്രമേണ മാഞ്ഞു പോകുകയും ചെയ്യും. ടൈപ്പ് റൈറ്റര്‍ എന്ന യന്ത്രം വന്നതോടുകൂടി ഈ പ്രശ്നത്തിനു് ഒരല്പം ആശ്വാസമായി. എന്നാല്‍ ടൈപ്പ് ചെയ്തെടുക്കുന്ന രേഖകളിലെ വാക്കുകള്‍ വായിക്കുന്നതു് ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നു. കാരണം മലയാളത്തിലെ എല്ലാ അക്ഷരരൂപങ്ങളും ടൈപ്പ് റൈറ്ററില്‍ ലഭ്യമല്ലായിരുന്നു. ഈ പ്രശ്നം പരിഹരിക്കാനായി മലയാള ലിപിയില്‍ത്തന്നെ മാറ്റം വരുത്തുകയുണ്ടായി.

രേഖകളുണ്ടാക്കാനുള്ള ഏറ്റവും പുതിയ സാങ്കേതിക വിദ്യയാണു് കമ്പ്യൂട്ടര്‍. അമേരിക്കയിലാണു് ആധുനിക കമ്പ്യൂട്ടര്‍ ഉത്ഭവിച്ചതു് എന്നതുകൊണ്ടു് ഇംഗ്ലിഷും അതുപോലത്തെ ലിപി ഉപയോഗിക്കുന്ന ചില യൂറോപ്യന്‍ ഭാഷകളുമാണു് കമ്പ്യൂട്ടറില്‍ തനതായി കൈകാര്യം ചെയ്യാന്‍ കഴിഞ്ഞിരുന്നതു്. മലയാളമുള്‍പ്പെടെയുള്ള മറ്റനേകം ഭാഷകളില്‍ രേഖകളുണ്ടാക്കുന്നതിനു് ഒരു വിദ്യ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. അക്ഷരങ്ങള്‍ പ്രദര്‍ശിപ്പിക്കുന്നതിനും മറ്റും കമ്പ്യൂട്ടര്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഫോണ്ട് അഥവാ ലിപിസഞ്ചയത്തില്‍ മലയാളം അകഷരങ്ങള്‍ ഉപയോഗിക്കുക എന്നതായിരുന്നു വിദ്യ. അടിസ്ഥാനപരമായി കമ്പ്യൂട്ടര്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതു് ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ തന്നെയായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഇതിനു് പല പരിമിതികളുണ്ടു്. പിന്നീടു് ലോകത്തിലെ എല്ലാ ഭാഷകളും ഉള്‍ക്കൊള്ളാന്‍ കഴിയുന്ന യൂണിക്കോഡ് എന്ന സംവിധാനം വന്നപ്പോഴാണു് മലയാളവും കമ്പ്യൂട്ടറില്‍ തനതായി ഉപയോഗിക്കാനായതു്.

ഇന്നു് വലിയ ശതമാനം കമ്പ്യൂട്ടറുകളും ഉപയോഗിക്കുന്നതു് മൈക്രോസോഫ്റ്റ് കമ്പനിയുടെ വിന്‍ഡോസ് ഓപ്പറേറ്റിങ് സിസ്റ്റമാണു്. സര്‍ക്കാര്‍ തലത്തില്‍ തന്നെ സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയര്‍ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന കേരളത്തില്‍ പോലും സ്ഥിതി ഏതാണ്ടു് അങ്ങനെ തന്നെയാണു്, മാറി വരുന്നുണ്ടെങ്കിലും. പ്രധാനമായി വാക്കുകളടങ്ങിയ രേഖകള്‍, അതായതു് ടെക്‌സ്റ്റ് ഡോക്യുമെന്റുകള്‍, ഉണ്ടാക്കാന്‍ വിന്‍ഡോസില്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ആപ്ലിക്കേഷന്‍ സോഫ്റ്റ്‌വെയറുകള്‍ (പ്രയോഗങ്ങള്‍) എല്ലാം സ്വതന്ത്രമല്ലാത്തവയാണു്, കമ്പനികള്‍ നിര്‍മ്മിച്ചു് കച്ചവടം ചെയ്യുന്നവയാണു്. അവയിലോരോന്നും അതില്‍ നിര്‍മ്മിക്കുന്ന രേഖകള്‍ കമ്പ്യൂട്ടറില്‍ സൂക്ഷിക്കുന്നതു് (സേവ് ചെയ്യുന്നതു്) അതിന്റെ സ്വന്തം രീതിയിലാണു് \dash\ അതായതു് അതിന്റേതായ രഹസ്യ ഫോര്‍മാറ്റിലാണു്. ഇതു് അല്പം വിശദീകരിക്കാം.

കമ്പ്യൂട്ടറില്‍ എല്ലാ വിവരങ്ങളും (പ്രോഗ്രാമുകളും രേഖകളും) സൂക്ഷിക്കുന്നതും കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതും രണ്ടക്ഷരമുള്ള ഒരു ഭാഷയിലാണല്ലോ. 0, 1 എന്നീ അക്കങ്ങളാണു് ഈ രണ്ടക്ഷരങ്ങളെ സൂചിപ്പിക്കാന്‍ സാധാരണ ഉപയോഗിക്കാറുള്ളതു്. മനുഷ്യര്‍ക്കു് വായിക്കാനാവുന്ന ഭാഷയില്‍നിന്നു് കമ്പ്യൂട്ടറിനു് മനസിലാകുന്ന ഈ (ബൈനറി) ഭാഷയിലേക്കു് മാറ്റി എഴുതുമ്പോള്‍ അതിനു് എന്തു് രീതി വേണമെങ്കിലും ഉപയോഗിക്കാം. ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയിലെ അക്ഷരങ്ങള്‍ മാത്രമാണു് സൂക്ഷിക്കേണ്ടതെങ്കില്‍ അതിനു് സാധാരണ ഉപയോഗിക്കുന്നതു് ആസ്ക്കി (ASCII) എന്ന രീതിയാണു്. എല്ലാ ഭാഷകളും ഉപയോഗിക്കാനാകുന്ന രീതിയാണു് യൂണിക്കോഡ്. പല രേഖകളിലും അക്ഷരങ്ങള്‍ കൂടാതെ കടലാസിന്റെ വലുപ്പം, അക്ഷരങ്ങളുടെ വലുപ്പം, വരികള്‍ തമ്മിലുള്ള അകലം എന്നിങ്ങനെ പല വിവരങ്ങളും അധികമായി സൂക്ഷിക്കേണ്ടി വരും. ഇതിനായി പ്രത്യേക കോഡുകളും രേഖയോടൊപ്പം ഉണ്ടാവണം. ഇതെല്ലാം സൂക്ഷിക്കുന്ന രീതി തീരുമാനിക്കുന്നതു് രേഖയുണ്ടാക്കാന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന സോഫ്റ്റ്‌വെയറാണു്. സ്വതന്ത്രമല്ലാത്ത സോഫ്റ്റ്‌വെയറുകളുടെ കാര്യത്തില്‍ ഇതു് നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്നതു് സോഫ്റ്റ്‌വെയര്‍ നിര്‍മ്മിച്ച കമ്പനിയാണു്. അതു് മിക്കപ്പോഴും രഹസ്യവുമാണു്.

മേല്പറഞ്ഞ കാര്യങ്ങളുടെ ഫലമായി സ്വതന്ത്രമല്ലാത്ത പ്രയോഗങ്ങളുപയോഗിച്ചു് നിര്‍മ്മിക്കുന്ന രേഖകള്‍ കൃത്യമായി തുറന്നു കാണണമെങ്കില്‍ അവ നിര്‍മ്മിക്കാനുപയോഗിച്ച പ്രയോഗങ്ങള്‍ തന്നെ വേണമെന്നു വരുന്നു. ചിലപ്പോള്‍ മറ്റു ചില പ്രയോഗങ്ങളിലും അവ തുറന്നു കാണാനായി എന്നു വരാം; പക്ഷെ അപ്പോള്‍ നാം കാണുന്നതു് നിര്‍മ്മിച്ചയാള്‍ ഉദ്ദേശിച്ച തരത്തില്‍ തന്നെ ആവണമെന്നില്ല. ഉദാഹരണമായി, മൈക്രോസോഫ്റ്റ് വേഡ് എന്ന പ്രയോഗത്തില്‍ നിര്‍മ്മിച്ച ഒരു രേഖ വേഡ് പെര്‍ഫെക്‌ട് എന്ന പ്രയോഗത്തില്‍ തുറക്കാനായി എന്നു വരാം. പക്ഷെ രേഖ മാറ്റമൊന്നും കൂടാതെയാണു് കാണുന്നതു് എന്നു് ഉറപ്പാക്കാനാവില്ല. പലപ്പോഴും ഒരു പ്രയോഗത്തില്‍ നിര്‍മ്മിച്ചതു് മറ്റൊന്നില്‍ തുറക്കാനേ ആവില്ല. അങ്ങനെ വരുമ്പോള്‍ നമ്മള്‍ ഒരു കമ്പനിയുടെ സോഫ്റ്റ്‌വെയര്‍ തന്നെ ഉപയോഗിക്കാന്‍ നിര്‍ബ്ബന്ധിതരാകുന്നു. അതായതു്, നമ്മള്‍ ആ കമ്പനിയുടെ ആശ്രിതരാകുന്നു.

എന്നാല്‍ ഇങ്ങനെ ആവേണ്ട കാര്യമില്ല. അതിനു് രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കുന്ന രീതി തുറന്നതായാല്‍ മതി. അതായതു്, രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കാനുപയോഗിക്കുന്ന രീതി എന്താണു് എന്നു് ആര്‍ക്കും മനസിലാക്കാനുള്ള മാര്‍ഗമുണ്ടായാല്‍ മതി. ഇതു് മറ്റൊരു ഉദാഹരണം കൊണ്ടു് വിശദീകരിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കട്ടെ. ഒരു സൈന്യത്തിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ പരസ്പരം സന്ദേശങ്ങളയക്കുമ്പോള്‍, വിശേഷിച്ചു് യുദ്ധകാലത്തു്, സാധാരണ ഭാഷയാവില്ല ഉപയോഗിക്കുന്നതു്. കാരണം ശത്രുസൈന്യത്തിനു് സന്ദേശം പിടിച്ചെടുക്കാനായാല്‍ പോലും അവര്‍ക്കു് മനസിലാക്കാന്‍ കഴിയരുതു്. അതിനു് ഒരു രഹസ്യ ഭാഷയാവും ഉപയോഗിക്കുക. ആ ഭാഷ അറിയാത്തവര്‍ക്കു് അതു് വായിക്കാനാവില്ലല്ലോ. അതുപോലെ ഒരു പ്രയോഗം അതുണ്ടാക്കുന്ന രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കാനുപയോഗിക്കുന്ന രീതി അറിയാതെ ആ രേഖകള്‍ തുറക്കാനാകുന്ന മറ്റൊരു പ്രയോഗം (ആപ്ലിക്കേഷല്‍) നിര്‍മ്മിക്കാനും ആവില്ലല്ലോ. ആലോചിച്ചു നോക്കൂ, പണ്ടുകാലത്തു് സര്‍ക്കാര്‍ രേഖകള്‍ ഒരു രഹസ്യ ഭാഷയിലാണു് എഴുതിയിരുന്നതെങ്കില്‍ ഇന്നവ നമുക്കു് വായിച്ചു മനസിലാക്കാന്‍ ആവുമായിരുന്നില്ലല്ലോ.

രേഖകളെല്ലാം കമ്പ്യൂട്ടറില്‍ നിര്‍മ്മിക്കുകയും സൂക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഇക്കാലത്തു് ഇതു് പ്രശ്നമാകാം. വളരെക്കാലം സൂക്ഷിക്കേണ്ട രേഖകള്‍ നിര്‍മ്മിക്കുമ്പോള്‍ സുതാര്യമായ രീതിയില്‍ സൂക്ഷിച്ചില്ലെങ്കില്‍ പിന്നീടു് അവ വായിക്കാനായി എന്നു വരില്ല. അതിനു് വഴിയുണ്ടു താനും. രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കാന്‍ സുതാര്യമായ ഫോര്‍മാറ്റുകളുണ്ടു്. വെറും ആസ്ക്കി, അഡോബിന്റെ പോര്‍ട്ടബിള്‍ ഡോക്യുമെന്റ് ഫോര്‍മാറ്റ് (പി.ഡി.എഫ്), മൈക്രോസോഫ്റ്റിന്റെ റിച്ച് ടെക്‌സ്റ്റ് ഫോര്‍മാറ്റ്, തുടങ്ങി പലതുമുണ്ടു്. എന്നാല്‍ മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ സൂക്ഷിക്കുന്ന സാര്‍വ്വദേശീയ സംഘടന (International Standards Organisation, ISO) അംഗീകരിച്ച തുറന്നതും സ്വതന്ത്രവുമായ മാനദണ്ഡമാണു് ഓപ്പണ്‍ ഡോക്യുമെന്റ് ഫോര്‍മാറ്റ് (ODF). ഈ രീതിയില്‍ രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കുന്ന ഒരു പ്രയോഗമാണു് സ്വതന്ത്ര സോഫ്റ്റ്‌വെയറായ ഓപ്പണ്‍ ഓഫീസ്. എന്നാല്‍ സുതാര്യമായതിനാല്‍ ഈ രീതിയില്‍ രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കാനും അത്തരം രേഖകള്‍ കൃത്യമായി തുറക്കാനും കഴിയുന്ന പ്രയോഗങ്ങള്‍ ആര്‍ക്കും നിര്‍മ്മിക്കാവുന്നതാണു്. ഇത്തരം സുതാര്യതയാണു് ഇന്റര്‍നെറ്റ് വഴി ആശയങ്ങള്‍ കൈമാറുന്നതു് സാധ്യമാക്കിയതു് എന്നോര്‍ക്കുക. വെബ് പേജുകളിലിടുന്ന വിവരങ്ങള്‍ രഹസ്യ ഫോര്‍മാറ്റുകളിലായിരുന്നു എങ്കില്‍ എത്രയോ കുറച്ചു പേര്‍ക്കു മാത്രമെ ഇന്റര്‍നെറ്റിലെ വിവരങ്ങള്‍ ഉപയോഗിക്കാന്‍ കഴിയുമായിരുന്നുള്ളൂ!

മുകളില്‍ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ സര്‍ക്കാര്‍ രേഖകളുടെ കാര്യത്തില്‍ ഈ സുതാര്യത അത്യാവശ്യമാണു്, വിശേഷിച്ചു് സര്‍ക്കാരുകളുടെ നടത്തിപ്പിലും പൊതുജനവുമായുള്ള ഇടപാടുകളിലും വര്‍ദ്ധിച്ചുവരുന്ന തോതില്‍ കമ്പ്യൂട്ടര്‍ ഉപയോഗിച്ചു വരുന്ന ഇക്കാലത്തു്. ഇന്നുണ്ടാക്കുന്ന രേഖകള്‍ പത്തോ ഇരുപതോ അമ്പതോ വര്‍ഷത്തിനു ശേഷവും തുറന്നു കാണാന്‍ കഴിയണം എന്നതു് നിര്‍ബ്ബന്ധമാണു്. ഒരു കമ്പനിയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള ഫോര്‍മാറ്റിലാണു് രേഖകള്‍ സൂക്ഷിക്കുന്നതെങ്കില്‍ ഇതു് സാധ്യമാവണമെന്നില്ല. നമുക്കാവശ്യം വരുമ്പോള്‍ ആ കമ്പനി ഉണ്ടാവണമെന്നില്ല. ഉണ്ടെങ്കില്‍ തന്നെ അന്നത്തെ ആഗോള രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തില്‍ അവര്‍ നമ്മോടു് സഹകരിക്കണമെന്നുമില്ല. എന്തായാലും ഏതോ ഒരു കമ്പനിയുടെ നിയന്ത്രണത്തിലാവരുതല്ലോ നമ്മുടെ പ്രധാനപ്പെട്ട രേഖകള്‍.

രേഖകളുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആശയം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനാണു് ഡോക്യുമെന്റ് സ്വാതന്ത്ര്യ ദിനം ആചരിക്കുന്നതു്. ഇന്ത്യയില്‍ ഇപ്പോള്‍ ഇതിനു് വിശേഷിച്ചൊരു പ്രസക്തിയുണ്ടു്. ഇ ഗവേണന്‍സിനു് ഉപയോഗിക്കേണ്ട മാനദണ്ഡങ്ങള്‍ നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്ന നയം കേന്ദ്ര സര്‍ക്കാര്‍ രൂപീകരിച്ചു \mbox{വരികയാണു്.} തുറന്ന, സുതാര്യമായ, ഫോര്‍മാറ്റുകള്‍ മാത്രം ഉപയോഗിച്ചാല്‍ മതി എന്നതായിരുന്നു നയത്തിന്റെ കരടുരേഖയില്‍ അടുത്ത കാലം വരെ പറഞ്ഞിരുന്നതു്. വിദഗ്ദ്ധരും പൊതുജന സംഘടനകളും മറ്റുമായി ചര്‍ച്ച നടത്തിയായിരുന്നു അതു് തീരുമാനിച്ചിരുന്നതു്. എന്നാല്‍ ഇപ്പോള്‍ അതില്‍ മാറ്റം വന്നതായി കാണുന്നു. ഉടമസ്ഥാവകാശമുള്ള രഹസ്യമായ ഫോര്‍മാറ്റുകളും ആവാം എന്നായിരിക്കുന്നു ഇപ്പോഴത്തെ നിലപാടു്. ഇതു് ദീര്‍ഘകാലത്തെ കാഴ്ചപ്പാടില്‍ നമ്മുടെ രാജ്യത്തിനു് തീര്‍ച്ചയായും നല്ലതല്ല. രഹസ്യമായി കൊണ്ടുവന്ന ഈ മാറ്റം ഉപേക്ഷിക്കാന്‍ സര്‍ക്കാരില്‍ സമ്മര്‍ദ്ദം ചെലുത്തേണ്ടതു് അത്യാവശ്യമാണു്.

(ഈ ലേഖനം ക്രിയേറ്റീവ് കോമണ്‍സ് by-sa ലൈസന്‍സില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.)